3 Voedings- en dieetkunde - 3VD - Onderdelen - Toxicologie en farmacologie    Component behoort tot O.O.: Biomedische wetenschappen Afstudeerrichting: -:- Code: 30104 Academiejaar: 2007-2008 Type: kernondersteunend Niveau: uitdiepend Programmajaar: 3 Periode binnen het modeltraject: P:7 Aantal studiepunten: nvt Wegingscoëfficient: 50 Totaal aantal contacturen: 23 Totaal studietijd: 52 Deeltijds programma: Vrijstelling of overdracht: niet mogelijk Onderwijstaal: Nederlands Lector(en): Robberecht Harry   KORTE OMSCHRIJVING In ‘Toxicologie en farmacologie’ komen de volgende xenobiotica aan bod: additieven, contaminanten en transgene organismen. De belangrijkste begrippen uit de toxicologie worden aangehaald. Nutriceuticals en de relatie tussen geneesmiddelen en voedsel krijgen bijzondere aandacht.   COMPETENTIEGERICHTE LEERDOELEN  Dit opleidingsonderdeel draagt in het bijzonder bij tot het realiseren van volgende opleidingsdoelen (eindtermen) Algemene competenties VD102 Denk- en redeneervaardigheid bezitten VD103 Ingesteldheid tot levenslang leren VD104 Kritische reflectie en projectmatig werken VD105 Vermogen tot communiceren van informatie, ideeën, problemen en oplossingen aan specialisten en aan leken VD106 Het verwerven en verwerken van informatie Algemene beroepsgerichte competenties VD208 Kunnen samenwerken met collega?s zowel uit de eigen als uit andere vakdisciplines. VD210 Op een systematische manier naar oplossingen werken: correct omschrijven en analyseren van de probleemsituaties, de problemen opdelen en onderscheiden van hoofd- en bijzaken, logisch redeneren, nauwkeurig te werk gaan. VD212 Op een systematische manier naar oplossingen werken: opzoeken van informatie, trekken van gegronde conclusies uit de beschikbare informatie, uitwerken van zinvolle en rationele oplossingen/strategieën en kunnen omzetten van deze oplossingen in praktische actieplannen. Beroepsspecifieke competenties VD312 Kunnen volwaardig en zelfstandig functioneren op het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar. VD313 Laat gedetailleerde kennis en deskundigheid zien met betrekking tot het werkveld en neemt vlot nieuwe vakkennis op de verschillende relevante domeinen in zich op en blijft op de hoogte van ontwikkelingen in het vakgebied. VD314 Uiteenlopende informatie en ontwikkelingen kritisch kunnen analyseren en deze, naast wetenschappelijke informatie over voeding, kunnen omzetten in aangepaste voedingsadviezen, gezondheidsopvoeding en voedingsvoorlichting. SPECIFIEKE DOELSTELLINGEN De student kent de belangrijkste toxicologische begrippen (ADI, RDI en hoe ze bepaald worden). De student kent de groepen contaminanten, additieven, farmaceutische produkten. De student kent het verschil tussen contaminant en additief. De student kent elementaire zaken uit de farmacologie. De student kent de mogelijke interacties tussen geneesmiddel en voeding. De student kan de belangrijkste bio-begrippen uit elkaar houden (biobeschikbaarheid, biotransformatie, bio-indicator, bio-accumulatie, biomagnificatie, biomerker, enz.). De student kan meepraten over nutriceuticals (anti-oxidanten, fibers en probionten). De student kan de belangrijkste facetten en verschillen aangeven tussen “therapeutisch drug monitoring” en “clinical trials”. "Genpolymorfisme zorgt voor een individueel verschillend reageren op voedsel, xenobiotica en farmaca". De student verstaat de achtergrond hiervan en kan de begrippen "nutrigenomics", "farmacogenomics" en "toxicogenomics" plaatsen. VEREISTE BEGINCOMPETENTIES Opleidingsonderdelen waarvoor voorafgaand credits dienen behaald te zijn student is geslaagd in 2VD of heeft een credit behaald op biomedische wetenschappen (delen I en II) (2VD) Opleidingsonderdelen die vooraf dienen gevolgd te zijn geen Andere begincompetenties Zie pagina 11 van het algemene cgo-boek 0708. LEERINHOUDEN De nadruk van deze cursus ligt op de voedingsmiddelentoxicologie met de contaminanten en de additieven. Het tweede deel ligt in het verlengde hiervan: elk farmacon is een toxicon in hoge dosis. In dit deel wordt ook de wederzijdse relatie tussen geneesmiddel en voedsel behandeld. Vooral het interageren krijgt aandacht. deel 1: Toxicologie Inleiding Begrippen Toxiciteitsonderzoek Deelgebieden Milieutoxicologie Voedingsmiddelentoxicologie Intermezzo 1: Voedsel en kanker Intermezzo 2: Dagelijkse inname aan zware metalen Deel 2: Farmacologie Inleiding Begrippen Receptorfarmacologie Farmaceutische produkten Therapeutische drug monitoring Intermezzo 1: Geneesmiddelen en genen Intermezzo 2: Geneesmiddelen en voedsel STUDIEMATERIAAL Cursus Toxicologie en farmacologie - auteur: Harry Robberecht - Plantijnhogeschool) Eigen nota’s bevatten de kenmerken van een zelfstudiepakket met aangebrachte vragen. De antwoorden staan achteraan. “Xenobiotics in food” (ppt van ongeveer 10 h op CD-rom (Harry Robberecht) Transgeen voedsel (ppt van 1 u op CD-rom (Harry Robberecht) Vreemde stoffen in onze voeding. Deelstra et al. Uitg. Pelckmans – 90 289 2322 5 (ROB) Vergif op uw bord ? Nut en risico’s van voedingsadditieven. C. Voss Testaankoop 90 76229 19 8  (ROB) Pharmacology  4th ed. Rang et al. Churchill Livingstone -0 443 05974 8 (ROB) Clinical Pharmacology. 6th ed. Reid et al. Blackwell Science - 0 632 05077 2  (ROB) Medical Pharmacology at a glance  4th ed. M.J. Neal Blackwell Publ. - 0 632 05244 9 Gecommentarieerd geneesmiddelenrepertorium. Belgisch centrum voor farmacotherapeutische informatie. Gratis te verkrijgen via www.bcfi.be ILSI monografies:  The acceptable daily intake  en Concepts of functional foods Gezondheid, gen en omgeving Geeraerdts et al. Cahiers Biowetenschappen (2001) (ROB) Functionele voeding  P. Mullie  Acco 90 334 5195 6 (ROB en Bib) British Journal of Nutrition, suppl. 88, november 2002 Special Issue: "Functional foods: scientific and global perspectives (ROB) WERKVORMEN Soort werkvorm uren   % hoor- en werkcolleges: 16  lesuren   28,57 practicum en oefeningen: 0  lesuren   00,00 vormen van groepsleren: 6  lesuren   10,71 studietijd buiten contacturen: 33  klokuren   58,93 Verdere toelichting: hoorcolleges met interactieve inslag groepsopdracht EVALUATIE Eerste examenperiode Integratieve toets INT7-3 (mondeling), ook over zelfstandig werk: genafwijkingen en voedingsimplicaties. Berekening score voor een opleidingsonderdeel dat bestaat uit meerdere componenten: zie periodeboek onder 3. Overzicht van de lesweken - punt 6. toetsing. tijd voor examinering uren 1 %    01,79 Tweede examenperiode Integratieve toets INT7-3 (mondeling), ook over zelfstandig werk: genafwijkingen en voedingsimplicaties. Berekening score voor een opleidingsonderdeel dat bestaat uit meerdere componenten: zie periodeboek onder 3. Overzicht van de lesweken - punt 6. toetsing.